Wat is seksueel grensoverschrijdend gedrag?
“Seksueel grensoverschrijdend gedrag betekent dat iemand ongewenst seksueel gedrag vertoont, wat kan variëren van ongepaste opmerkingen en gebaren tot het aanraken van iemand zonder hun duidelijke toestemming, waardoor de persoonlijke grenzen van een individu worden geschonden.“
Hulp nodig bij het begrenzen van seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen uw organisatie? Neem contact op met Agressietraining voor maatwerk trainingen en coaching.
Actie tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag binnen uw organisatie?
Het tolereren of negeren van seksueel grensoverschrijdend gedrag kan de veiligheid en het welzijn van medewerkers in gevaar brengen. Dit kan leiden tot emotionele trauma’s, angst, stress, en zelfs fysieke schade voor de slachtoffers. Het hoeft geen uitleg dat dit vroeg of laat ook tot schade van de organisatie zelf leidt. Zoals langdurig ziekteverzuim, reputatieschade en juridische kosten. Het is daarom altijd nodig om daders van seksueel grensoverschrijdend gedrag verantwoordelijk te houden voor hun daden. Een lastig onderwerp?
Met trainingen van Agressietraining, implementeren organisaties om een veilige en respectvolle werkomgeving te waarborgen. Onze trainingen zijn maatwerk trainingen, afgestemd op de specifieke situatie van de organisatie. Als basis dienen o.a. de volgende trainingen rondom het thema seksueel grensoverschrijdend gedrag:
Omgaan met grensoverschrijdend gedrag van collega’s
Workshop omgaan met manipulatief gedrag binnen organisaties
Veilig gedrag online
Ook flirten kan seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn…
Seksueel grensoverschrijdend gedrag gaat voor de slachtoffers vaak samen met heftige emoties en zelf trauma. Toch is gedrag waarbij de dader ongepaste en ongewenste seksuele acties uitvoeren aan de orde van de dag. Voorbeelden zijn grensoverschrijdende (online) toenaderingen, ongepaste aanrakingen of het maken van opmerkingen, geluiden en ‘grappen’ met een seksuele lading. Een gradatie verder zijn ongewenste handtastelijkheden, aanranding of zelfs verkrachting.
Om potentiële slachtoffers te beschermen en te zorgen voor een veilige, respectvolle omgeving voor iedereen, is het nodig dat seksueel grensoverschrijdend gedrag wordt herkend, besproken en wordt bestreden.
Is dit grensoverschrijdend gedrag?
Grensoverschrijdend gedrag met een seksuele lading of uiting kent veel verschillende vormen.
- Ongewenste seksuele opmerkingen of flirten.
- Ongepaste aanrakingen of het zonder toestemming aanraken van privégebieden.
- Het zonder toestemming tonen van pornografisch materiaal of ongevraagd sturen van expliciete afbeeldingen.
- Aanranding en in de meest extreme gevallen verkrachting.
- Seksuele intimidatie via online platforms en social media.
Quid pro quo harassement
Quid pro quo harassement is een term die gebruikt wordt om specifiek seksuele intimidatie op de werkplek te beschrijven. In het Latijn betekent “quid pro quo” letterlijk “dit voor dat” of “iets voor iets”. In het geval van seksuele intimidatie betekent dit dat een persoon seksueel gunsten of gedrag eist van een andere persoon in ruil voor bepaalde voordelen op het werk, zoals promoties, loonsverhogingen, gunstige werkroosters, baanbehoud of andere arbeidskansen.
Het belang van voorlichting en preventie
Voorlichting is een krachtig wapen in de strijd tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag. Door bespreekbaar te maken wat wel en niet acceptabel is, geven organisaties een signaal af dat dergelijk gedrag opgemerkt wordt en niet getolereerd wordt
FAQ over seksueel grensoverschrijdend gedrag
Wat is seksueel grensoverschrijdend gedrag precies?
Seksueel grensoverschrijdend gedrag omvat ongewenste seksuele handelingen, opmerkingen, uitingen of avances, die zonder toestemming plaatsvinden. Dit kan variëren van ongepaste opmerkingen en aanrakingen tot fysieke aanvallen en verkrachting. Een probleem is dat het binnen organisaties nogal eens voorkomt dat gebruik wordt gemaakt van een machtspositie om ‘weg te komen’ met seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Hoe kan ik (subtiel) seksueel grensoverschrijdend gedrag herkennen?
Het is soms lastig om subtiel seksueel grensoverschrijdend gedrag te herkennen. Nog lastiger is het vaak om als slachtoffer het gedrag of de eigen gevoelens en bedenkingen bespreekbaar te maken. Er kan bijvoorbeeld een cultuur heersen waarin de grens tussen ‘vriendschappelijk met elkaar omgaan’ en grensoverschrijdend gedrag vervaagt. Voor de slachtoffers is de grens vaak duidelijker: de opmerking, de uiting of aanraking voelt niet goed, intimiderend en ‘te dichtbij’. De grens ligt bij ongewenste seksuele aandacht, intimiderende opmerkingen, of fysieke aanrakingen, dus zonder toestemming.
Gaat het bij seksueel grensoverschrijdend gedrag altijd om machtsverhoudingen?
Seksueel grensoverschrijdend gedrag overal kan voorkomen, ongeacht de aard van de organisatie en ongeacht de positie van de dader. Organisaties die geen adequaat beleid hebben om seksueel grensoverschrijdend gedrag te voorkomen, te melden en aan te pakken, lopen een verhoogd risico op incidenten. Als een organisatie een cultuur heeft waarin medewerkers aarzelen om melding te maken van grensoverschrijdend gedrag uit angst voor represailles, ontstaat een voedingsbodem die (seksueel) grensoverschrijdend verhoogd.
Hoe kan de werkomgeving bijdragen aan preventie?
In de eerste plaats moeten slachtoffers veilig over hun grensoverschrijdend gedrag kunnen praten. Werkgevers kunnen hiertoe een beleid opstellen dat bestaat uit onderzoek naar de klachten, het nemen van passende maatregelen en het bieden van ondersteuning aan slachtoffers. Ook kunnen organisaties vertrouwenspersonen beschikbaar stellen en trainingen geven om een veilige omgeving creëren waarin medewerkers zich gesteund voelen. Uiteraard is het daarbij ook belangrijk dat consequenties richting daders worden doorgevoerd.
