Omgaan met agressie in de zorg
Agressie in de zorg komt veel voor. Dit varieert van het verbaal en fysiek uiten van frustraties en ongenoegen op een huisartsenpost, tot agressie in ziekenhuizen en verzorgingstehuizen. Ook komt agressie tegen ambulancepersoneel meer en meer voor. Er is hierin een verschil te benoemen tussen beïnvloedbaar gedrag en niet-beïnvloedbaar gedrag. Dat laatste is bijvoorbeeld het geval agressie door geestelijk ongezonde mensen en bij mensen met een vorm van dementie.
Weerbaarheid verhogen en omgaan met agressie in de zorg? Neem contact op met agressietraining.nl. Wij bieden:
Praktijkproblemen in het omgaan met agressie in de zorg
In de dagelijkse praktijk komt het regelmatig voor dat medewerkers zichzelf laten slaan, knijpen en schoppen omdat ze geen fysiek geweld mogen gebruiken. Dit heeft echter een negatieve invloed op zowel de fysieke als mentale weerbaarheid van de medewerkers. Wanneer medewerkers worden geslagen, hebben ze wel het recht om zichzelf te beschermen (noodweer). Als er geen duidelijke richtlijnen zijn, nemen weerbare medewerkers soms zelf het initiatief door fysieke grenzen te stellen. Bijvoorbeeld door het hemd over de armen van een cliënt te trekken tijdens het wassen. Dit zijn slimme, geweldloze oplossingen, maar ze kunnen ook de vrijheid van de cliënt beperken. In het ergste geval kan het voorkomen dat medewerkers geweld gebruiken en terugschoppen of slaan.
Hoe ga je om met noodsituaties?
In situaties van nood, wanneer er echt geen andere opties meer zijn, kunnen middelen en maatregelen worden ingezet. Deze situaties ontstaan wanneer er geen specifieke afspraken zijn vastgelegd in het zorgplan. Bijvoorbeeld wanneer iemand plotseling agressief wordt tegen een medebewoners of een verzorger, en dat nog niet eerder is voorgekomen. In dergelijke gevallen moeten zorgverleners ingrijpen, hoewel het zorgplan geen richtlijnen biedt. Heeft uw zorgorganisatie te maken met dit dilemma? Laten we een afspraak maken om een op maat gemaakte training te ontwerpen voor uw medewerkers. U kunt hiervoor rechtstreeks contact opnemen met Jannie de Jong via 0641782816.
Veelgestelde vragen over omgaan met agressie in de zorg
Wat zijn de rechten van zorgmedewerkers waar het gaat om omgaan met agressie in de zorg?
De specifieke rechten en richtlijnen kunnen variëren afhankelijk van de lokale wetgeving, collectieve arbeidsovereenkomsten en het beleid van de zorginstelling. Algemeen hebben zorgmedewerkers het recht om een veilige werkomgeving en dienen ze beschermd te worden tegen agressie in de zorg. Hoewel de specifieke rechten kunnen variëren afhankelijk van de wetgeving en het beleid van de zorginstelling, zijn er enkele algemene principes die van toepassing kunnen zijn:
- Recht op veiligheid: Zorgmedewerkers hebben recht op een veilige werkomgeving waarin ze beschermd worden tegen agressie en geweld. Dit omvat maatregelen zoals training, protocollen en fysieke beveiliging om de veiligheid te waarborgen.
- Recht op preventie: Zorgmedewerkers hebben recht op preventieve maatregelen om agressie te voorkomen. Dit kan onder meer training omvatten over het herkennen van escalatie, communicatietechnieken en de-escalatievaardigheden.
- Recht op zelfverdediging: Als zorgmedewerkers geconfronteerd worden met direct fysiek gevaar of geweld, hebben ze het recht om zichzelf te verdedigen in overeenstemming met de geldende wet- en regelgeving. Noodweer kan bijvoorbeeld van toepassing zijn in situaties waarin er direct gevaar is voor de medewerker.
- Recht op ondersteuning: Zorgmedewerkers hebben recht op ondersteuning na een incident van agressie. Dit omvat het ontvangen van adequate zorg, psychologische ondersteuning en toegang tot meldingssystemen om incidenten te rapporteren.
Wat zijn voorbeelden van agressie die voorkomt in de zorg?
Agressie in de zorg kan verschillende vormen aannemen en kan zowel fysiek als verbaal gedrag omvatten. Voorbeelden van agressie die kunnen voorkomen in de zorg zijn:
- Fysieke agressie: Dit omvat gewelddadige handelingen zoals slaan, schoppen, krabben, bijten, spugen, duwen of trekken. Dit kan gericht zijn tegen zorgmedewerkers, andere patiënten/cliënten of zichzelf.
- Verbaal geweld: Dit omvat verbale uitingen van agressie, zoals schreeuwen, schelden, beledigen, dreigen, vernederen, intimideren of discriminerende opmerkingen maken. Verbaal geweld kan zowel mondeling als schriftelijk plaatsvinden, bijvoorbeeld via telefoongesprekken, e-mails of sociale media.
- Psychologische agressie: Dit omvat manipulatief gedrag, pesten, bedreigingen, isolatie, negeren, chanteren of het bewust verstoren van iemands gemoedstoestand. Dit kan leiden tot psychische schade bij de betrokken zorgmedewerkers of patiënten/cliënten.
- Seksuele agressie: Dit omvat ongewenste seksuele toenadering, aanrakingen, opmerkingen, seksuele intimidatie of seksueel misbruik. Dit gedrag is onacceptabel en kan ernstige gevolgen hebben voor de slachtoffers.
- Incidenteel geweld: Dit omvat situaties waarin een patiënt/cliënt plotseling agressief wordt als gevolg van frustraties, woede en zorgen of bijvoorbeeld door psychische aandoeningen, medicatie-effecten, verwardheid, intoxicatie of een andere oorzaak. Dit kan leiden tot onverwachte agressieve uitbarstingen jegens zorgverleners of anderen.
Wat kunnen zorgorganisaties doen of agressie tegen medewerkers te beperken?
Zorgorganisaties kunnen verschillende maatregelen nemen om agressie tegen medewerkers te beperken en een veilige werkomgeving te waarborgen. Zorgorganisaties kunnen verschillende maatregelen nemen om agressie tegen medewerkers te beperken en een veilige werkomgeving te waarborgen. Door agressie serieus te nemen en proactieve maatregelen te nemen, kunnen zorgorganisaties de veiligheid en het welzijn van hun medewerkers verbeteren.
- Ontwikkelen en implementeren van een agressiepreventiebeleid: Zorgorganisaties kunnen een duidelijk beleid opstellen dat agressie en geweld in de zorgomgeving niet tolereert. Dit beleid moet richtlijnen bevatten over wat als agressie wordt beschouwd, de consequenties ervan en de bescherming van medewerkers.
- Training en educatie: Het bieden van trainingen aan medewerkers over het herkennen, voorkomen en de-escaleren van agressie kan zeer effectief zijn. Medewerkers kunnen leren om vroegtijdige waarschuwingssignalen op te pikken, communicatieve vaardigheden te verbeteren en de-escalatietechnieken toe te passen.
- Risicoanalyse en veiligheidsmaatregelen: Het uitvoeren van een grondige risicoanalyse kan helpen bij het identificeren van potentiële risicosituaties en -factoren. Op basis van deze analyse kunnen passende veiligheidsmaatregelen worden genomen, zoals het opstellen en implementeren van duidelijke protocollen en procedures, het installeren van alarmsystemen, cameratoezicht, toegangscontrolesystemen en het creëren van veilige werkruimtes.
- Communicatie en teamwork: Het bevorderen van een open en effectieve communicatie tussen medewerkers kan helpen om potentiële agressievoorvallen te identificeren en snel te reageren. Teamwerk en onderlinge ondersteuning kunnen ook bijdragen aan het verminderen van stress en het vergroten van de veerkracht van medewerkers.
- Nazorg en ondersteuning: Zorgorganisaties moeten ervoor zorgen dat medewerkers die te maken hebben gehad met agressie passende nazorg en ondersteuning ontvangen. Dit kan psychologische ondersteuning, counseling, evaluatie van veiligheidsmaatregelen en eventuele aanpassingen van de werkplek omvatten.
