Territorium en agressie
- Home
- Oorzaken van agressie
- Kennisbank
- Territorium en agressie
Iedereen heeft een positieve dwang om een eigen territorium te hebben of te verwerven en zal dit verdedigen als bezit. Dit gaat van een duidelijk territorium als een huis tot het doorlopend creëren van territoriums gedurende de dag zoals je zitplaats in de trein. Binnen je eigen territorium voel je je veilig. Je verdedigt het tegen indringers. Ook je gedachten vormen een territorium waarbij jij bepaald wat je denkt en met wie je je gedachten deelt.
Als de ander het door jou bepaalde territorium wil binnendringen, wil je je territorium verdedigen. Soms zal dat verdedigen van je plek gepaard gaan met inspanning, strijd of agressie. In onderstaande volgen drie voorbeelden:
Voorbeeld 1:
- De ondernemer is dag en nacht bezig met zijn bedrijf. Hij wil dan ook marktleider worden. Door het verder afsluiten van samenwerkingsverbanden met andere bedrijven verstevigt hij alvast zijn marktpositie. Door een niet aflatende scherpe prijzenpolitiek werkt hij de concurrentie uit de markt, zodat het eigen marktaandeel vergroot. Deze manier van territorium vergroting wordt gezien als positieve agressie.
Voorbeeld 2:
- Een inbreker dringt je huis binnen, je wordt wakker en loopt naar beneden en scheld en schreeuwt tot de inbreker je huis verlaat. Je verdedigt je bezit met verbale agressie.
Voorbeeld 3:
- Je gaat met de trein en sprint via de eerste klas naar de tweede klas om verzekerd te zijn van een zitplaats. Op die manier verover je een stukje territorium. Je gedraagt je niet openlijk agressief, maar het kost wel inspanning.
Samenvatting
Territorium = de ‘ruimte’, het ‘stuk leven” dat als eigen bezit ervaren wordt;
- Dat je controleert.
- Waarvoor je verantwoordelijkheid aanvaard.
- Waarvan je wilt dat anderen dat respecteren.
Privé-territoria = ‘Persoonlijke ruimte’
- De ruimte waar anderen buiten worden gehouden.
Bijvoorbeeld:
- Privacy van het eigen lichaam
- De intimiteit van gedachten en gevoelens
‘Privé-schuilplaats’ = De ruimte waarin men zich buiten de aandacht van anderen terug trekt, waarin men alleen wil zijn.
Publieke-territoria = ‘Psychologische ruimte’
- De ruimte waarin men belangstelling van anderen wil• verkrijgen.
- De ruimte waarin men invloed wil uitoefenen op anderen.
‘Actieterreinen’ = Gebieden waarin men actief is, waarvoor verantwoordelijkheid wordt genomen, waar men beslissingen neemt, waarover men controle houdt. Verwerven, beheren, verdedigen van territoria is belangrijk om zich als mens te ontplooien. Via eigen inspanning. – Bijvoorbeeld via hobby, studie en werk Via territoriumstrijd. – Direct en open. Bijvoorbeeld ”ik ben de baas” – Met verborgen ‘wapens’. Bijvoorbeeld definiëring, zwaarwichtige excuus, compliment, vleierij, kritiek, hulpeloosheid, schuldinductie.